News

Ondersteuning van het project “geestelijke gezondheid en ouder worden”

01/01/2022

Het doel van het onderzoek “Brief Interventions for Sleep in Elderly Patients » (BISleEP) gevoerd in het kader van het hoofdthema van de Brugmann Stichting,
is de slaap van oudere gehospitaliseerde patiënten te bestuderen via polysomnografie en individuele vragenlijsten enerzijds en de effecten te observeren van een niet-farmacologische behandeling op de slaap van deze populatie anderzijds.
Slaap ondergaat veranderingen gedurende het leven. Naarmate men ouder wordt, komen deze veranderingen tot uiting in een polyfasische trend (slaap die op verschillende tijdstippen van de dag optreedt) en een vermindering van de slow-wave en de REM-slaap, alsmede een grotere fragmentatie van de slaap (gekenmerkt door veelvuldig ontwaken gedurende de nacht). Naast deze natuurlijke leeftijdsgebonden veranderingen, wordt deze slaap ook gewijzigd door omstandigheden in het ziekenhuis; de continuïteit van de slaap wordt immers verder verzwakt en de hoeveelheid diepe slow-wave en REM-slaap vermindert (of wordt zelfs geëlimineerd). Deze omstandigheden van ziekenhuisopname worden namelijk zeer vaak gekenmerkt door een immobilisatie van de patiënt waardoor het inslapen wordt bemoeilijkt. Ook wordt het gebruik van hypnotica tijdens de ziekenhuisopname in verband gebracht met een cognitieve achteruitgang die de slaap kan beïnvloeden.
Polysomnografie is tegenwoordig de meest erkende medische techniek voor slaapanalyse. Het is een medisch onderzoek waarbij verschillende fysiologische variabelen tegelijk worden geregistreerd, zoals hersenactiviteit, oogbewegingen, hartslag, ademhalingsactiviteit en spieractiviteit. De registratie van deze verschillende componenten maakt het mogelijk de slaap te analyseren op basis van objectieve criteria en aldus gegevens te verkrijgen die de slaap kenmerken, zoals de totale slaaptijd, de tijd die in de verschillende stadia van de slaap wordt doorgebracht (wakkere fasen, trage slaap, diepe slaap en REM-slaap…). De polysomnografie en de interpretatie ervan maken het mogelijk diagnoses te stellen bij de verschillende slaapstoornissen (slaapapneusyndroom, REM-slaapgedragsstoornis, slapeloosheid, narcolepsie…).
De niet-farmacologische behandeling die in deze studie wordt voorgesteld is een therapeutische gedrags- en psycho-educatieve interventie die is geïnspireerd op de cognitieve gedragstherapie voor slapeloosheid (CGTi). CGTi wordt in dit verband vaak gebruikt en de effecten ervan worden door de wetenschappelijke gemeenschap erkend. In het algemeen wordt beoogd bepaald gedrag dat schadelijk zou kunnen voor de slaap te wijzigen (zoals te vroeg naar bed gaan, niet aangepast aan de homeostatische behoeften van de patiënt, cafeïnegebruik en een dutje doen na 17 uur...).
Weinig studies zijn momenteel gericht op de objectieve analyse van de slaap van gehospitaliseerde ouderen via polysomnografie in combinatie met een gedragsmatig beheer van deze slaap binnen de ziekenhuisopname. Ook wordt toegegeven dat slaapstoornissen bij deze bevolkingsgroep vaak voorkomen en dat de omstandigheden van ziekenhuisopname nadelig kunnen zijn voor deze slaap. Deze verschillende argumenten zijn de motiverende factoren voor deze studie.
De studie werd ontworpen in samenwerking met Dr. Sophie Levy, arts in opleiding in de Geriatrie, Geriatrische Dienst van het Brugmann Universitair Ziekenhuis, en Dhr. Maxime Windal, MPsy, onder toezicht van Prof. dr. C. Kornreich, O. Mairesse, M. Surquin en F. Benoit. De heer Windal wordt momenteel tot eind 2021 gefinancierd door de Brugmann Stichting. Wij zijn op zoek naar 1 à 2 jaar extra ondersteuning voor het financieren van een voltijds onderzoeksmandaat tot het einde van het project.